Internet'in Temelleri

Internet'in Temelleri

--------------------------------------------------------------------------------

Internet'in Temelleri

Farklı mekânlardaki bilgisayarlar arasında iletişim fikri, ilk olarak 1960'lı yıllarda A.B.D. Savunma Bakanlıgı'nda oluşmuştur. İlk uygulama, NASA içerisinde gerçekleştirilmiştir. Daha sonra NASA'ya mal satan firmalar ile NASA arasında baglantı saglanmıştır. Bunun sonucunda firmalar da alt kuruluşları ve mal satın aldıkları işletmeler ile iletişimi saglamak amacıyla sisteme dahil olmuşlardır. Farklı sistemler arasındaki iletişimi saglamak amacıyla, 2 Eylül 1969 yılında oluşturulan network, ARPA (U.S. Advanced Research Projects Agency) adını almıştır. 1970'lere gelindiginde, araştırmacılar yeni ARPANET tekniklerini iletişim protokollerine uyarlayarak tek bir network iletişimine başlamışlardır. Bu protokol NCP yerine kullanılmaya başlanan TCP/IP'dir.ARPANET sonradan kaldırılmıştır fakat TCP/IP protokolü gelişmeye devam etti.Bunun sonucunda Unix kullanan birçok üniversitede TCP/IP desteklenmeye başlanmıştır. 1980'lerin başında farklı TCP/IP protokolleri birleştirmek amacıyla INTERNET geliştirilmiştir.

Bilgisayar agları sayesindeki toplumsal etkileşim konusu üzerinde ilk tanımlamalar, MIT (Massachusetts Institute of Technology)'den J.C.R. Licklider tarafından 1962 Agustos'unda yazılan makaleler ile yapılmıştır. Bu makaleler "Galactic Network" kavramını inceler. Bu makalelerde, insanların bulundukları yerlerden bagımsız bir şekilde bilgiye çabuk bir şekilde erişebilmeleri ve bilginin paylaşımı tasavvur ediliyordu. Bu yaklaşım, bugünkü Internet ile büyük bir paralellik gösteriyordu.

MIT'den Leonard Kleinrock , paket anahtarlama teorisi ile ilgili ilk makaleyi Temmuz 1961'de, ilk kitabi ise 1964'te yazmıştır. Kleinrock, bilgisayar haberleşmesinde paket anahtarlama kavramının devre anahtarlamaya göre daha etkin bir çözüm oldugu konusunda Roberts'i ikna etmeyi başarmıştır. Bu olay, bilgisayar aglarına dogru giden yolda önemli bir adim olmuştur. Diger bir önemli adim da bilgisayarların birbirileri ile haberleşmesini saglamak olmuştur. Bunu denemek için 1965'te Roberts, Thomas Merrill ile birlikte Mass.'taki bir TX-2 bilgisayarı ile California'daki bir Q-32 bilgisayarını düşük hızlı dial-up telefon hattı üzerinden birbirileri ile haberleştirmeyi başarmıştır. Bu kurulan ilk geniş-alan(wide-area) bilgisayar agı olmuştur. Bu deney göstermiştir ki, zaman-paylaşımlı bilgisayarlar birbirileri ile iyi bir şekilde çalışabilmekte ve verilerini paylaşabilmektedir. Devre anahtarlamalı telefon sistemleri ise bu is için uygun degildir. Kleinrock paket anahtarlama konusundaki gereksinimi kabul ettirmiştir.

İlk ortaya çıkan ARPANET, büyüyerek Internet olmuştur. Internet, pek çok farklı tasarıma sahip birbirinden bagımsız agların varlıgı fikrine dayanır.Bugünkü Internet, açık mimarili ag adi verilen bir kavrama dayanır. Bu yaklaşıma göre herhangi bir ag teknolojisinin seçimi, özel bir ag mimarisi ile sınırlanamaz, kullanıcı tarafından serbestçe seçilebilir ve diger teknolojilere de uygun hale getirilir. Bu yeni teknolojinin ortaya çıktıgı yıllarda kullanımda olan teknoloji devre anahtarlama idi. Yukarıda da belirtildigi gibi Klienrock, paket anahtarlamanın çok daha iyi bir yöntem oldugunu ispatlamıştı.

Internet, önemli yararlar saglayacak yatırımlara ve araştırma ve bilgi altyapısını geliştirme için yapılan vaatlere en güzel örnegi teşkil eder. Paket anahtarlama konusunda başlayan ilk araştırmalarla birlikte Amerikan hükümeti, endüstri ve akademik kuruluşlar bu yeni teknolojiye büyük ilgi gösterdiler. Günümüzde sıkça rastladıgımız "xxx@yildiz.edu.tr" veya "http://www.yildiz.edu.tr" gibi terimler artık insanların ortak dili olmaya başlamıştır.

Internet’in gelişim tarihçesi 4 farklı noktaya dayanır. Birincisi paket anahtarlama konusundaki araştırmalar sayesinde teknolojik gelişmeler, ARPANET ve bilgi altyapısının boyutlarını ölçekleme, performans ve yüksek seviye fonksiyonelligi gibi noktalara çekme istegidir. İkinci nokta, yönetim bazında global ve karmaşık bir bilgi altyapısı gereksiniminin görülmesidir. Üçüncüsü, toplumsal açıdan teknolojik gelişmenin saglanması ve büyük bir haberleşme agının kurulması gereksinimidir. Dördüncü nokta ise, geniş bir bilgi altyapısı içinde araştırma sonuçlarının etkin bir şekilde paylaşımını saglamak amacında olan ticari bakıştır.

Yaygın Altyapıya Geçiş

Internet'in kullanımının yaygınlaşması ile birlikte diger ticari ve idari kurumlar da kendi aglarını kurmaya başladılar. Örnegin U.S. Enerji Bakanlıgı, ticari kurumlar, egitim kurumları.Bunlarla beraber Internet büyüdü ve yedi kıtada toplam 50.000 aga, Amerika'da ise 29.000 aga ulaştı. 1990'da ARPANET kullanımdan kaldırıldı.

Internet günümüzde genel olarak Ulusal Bilgi Altyapısı adi verilen yaygın bir bilgi altyapısının protipi durumundadır. Internet’in tarihi oldukça karmaşıktır ve teknolojik, yönetimsel ve toplumsal bakış açılarını içerir. Dolayısıyla Internet'in etkisi sadece bilgisayar haberleşmesinin teknik alanları ile sinirli kalmayıp toplum yasayışına da yansımıştır.

Internet, bilgisayar ve haberleşme dünyasını daha önce hiç görülmedik bir şekilde etkilemiştir. Telgraf, telefon, radyo ve bilgisayarın icadı ile bu hizmetler entegre hale getirilmiştir. Internet, dünya çapında bir yayın özelligi, bilgilerin paylaşımı için bir mekanizma ve cografi yerlerinden bagımsız olarak bilgisayarları birbirine baglayan bir ortamdır

Internet’in Bugünü

İlk zamanlarda İnternet bilgisayar uzmanları mühendisler ve bilim adamları tarafından kullanılıyordu. Kullanımı kolay degildi. O günlerde kişisel ev yada ofis bilgisayarları yoktu ve İnternet’i kullanan her kim olursa olsun çok karmaşık bir sistem ögrenmek zorundaydı.

Internet, ilk ortaya çıkısında zaman paylaşımlı iken daha sonra kişisel bilgisayar, istemci-sunucu, uçtan uca haberleşme ve ag bilgisayarı gibi yönlere kaydı. Internet, LAN kavramı ortaya çıkmadan önce tasarlandı ancak günümüzdeki yeni teknolojilerle (örnegin ATM ve çerçeve anahtarlamalı servisler) uyum saglanmıştır.

Internet'in degişim sürecinin bittigini söylemek mümkün degildir. Internet, telefon ve televizyon endüstrisi ile ilgisi olmayan sadece bilgisayarları kapsayan bir agdır. Bilgisayar endüstrisinin gelişmesi ile o da degişime ugrayacaktır. Günümüzde ses ve video için gerçek zamanlı transfere izin verecek şekilde gelişmektedir.Bu İnternet üzerinden haberleşmenin her geçen gün daha hızlı bir şekilde gerçekleşmesi demektir.

Bu gelişmeler sonucu, Internet telefon ve Internet televizyon gibi yeni uygulamalar ortaya çıkmıştır. Internet'in gelecegi ile ilgili en önemli soru teknolojinin nasıl degişecegi degil, degişim prosesinin nasıl yönetilecegidir. Başlangıçta da söylendigi gibi Internet, bir grup tarafından tasarlandı ama bu konu ile ilgili gruplar ortaya çıktıkça bu orijinal tasarıma eklemeler oldu.

1994'te ilk pizza siparişlerinin verilmeye başlanması ve Microsoft'un ilk adımını atması, bu teknolojinin en heyecanlı anlarından şüphesiz.

İnternet,gelişmesine paralel olarak bir çok güvenlik sorununu da beraberinde getirmiştir.Özellikle enline alışveriş yapılan sitelerde, müşterilerin güvenli diye düşündükleri bir çok web sitesinden bile kullanıcıların kredi kartı numarasından ev adresine kadar her türlü bilgisi ele geçirilebilmektedir.Ayrıca yine İnternet üzerinden hızla yayılan virüsler de bir bilgisayarın baş düşmanlarındandır.Eger uzun süredir bilgisayar kullanan biriyseniz eminim siz de bu tür olaylarla karşılaşmışsınızdır.

İnternet ortamında kimse %100 güvende degildir.Fakat bu tehlikelere karşı önlemler alırsak art niyetli kişilerin işlerini zorlaştırmış oluruz.Antivirüs programları,firewall’lar,mecbur kalmadıkça online alışverişler yapmamak ve İnternet ortamında gerekmedigi sürece hakkımızda dogru bilgi vermemek büyük ölçüde bizi güvende tutacaktır.

Bu tür olumsuzlukların dışında bir de Internet’in olumlu taraflarına topluca göz atacak olursak;

Internet’in kolaylıkları:
1. Fiyat açısından uygun denebilir.
2. Yerel ya da uluslararası kullanıma açıktır.
3. Özel yazılım veya donanıma fazla masraf yapılmasına gerek yoktur.
4. Basit bir network olmamakta, buna karşın farklı network gruplarının birleşimi olmaktadır.
5. Sadece akademisyenler, işadamları veya askeri amaçlı degil, özel ya da ticari amaçlarla da kullanılabilir.

Sonuç olarak İnternet’i içinde bulundugumuz yüzyılın en önemli buluşlarından biri olarak niteleyebiliriz.Her türlü bilgiye çok kısa bir sürede ulaşılmasını saglayan bu sanal ortam bu özelliginin yanında insanların günlük hayattaki işlerini de büyük ölçüde kolaylaştırmıştır.Bankalarda uzun kuyruklar beklemek yerine bilgisayar monitörüne bir kaç tıklamayla işimizi halletmiş olmak bu konuyla ilgili klasikleşmiş fakat çarpıcı bir örnektir.Bunun dışında insanların bireysel yetenekleriyle tasarladıkları web siteleri hem bir paylaşım ortamı sunmuş hem de insanların bu konuda becerilerini sergiledikleri ve kimi zaman ticari amaçlarla bu işi profesyonellige döktükleri ugraşı alanı olmuştur.Yine aynı şekilde bu yöntemlerle binlerce km uzaktaki bir insan ülkemizi tanıtan bir web sitesini dolaştıgında ülkemiz hakkında fikir edinip dogacak bir fırsatta ülkemizi tatil için mekan seçebilir.İnternet in sagladıkları olanakları sınırlamak mümkün degildir.Sınırlayıcı olan bizim yaratıcılıgımızdır.İnternet adlı teknolojiye bakış açımız,hangi amaçla,ne kadar verimlilikle yararlanabildigimiz önemlidir.Diger teknolojilerde de oldugu gibi İnternet de dogru şekilde kullanıldıgı sürece yarar saglar.